Goedemorgen,
Wij zijn de eigenaar van een monument in Vreeland, gelegen aan De Vecht. Het vochtprobleem in de muren op de begane grond wordt steeds groter, met name tot 50 cm boven de plinten (zie foto). Het vocht komt voor in de gevel en achtergevel. 12 jaar geleden is een bedrijf gekomen en heeft de hal ingespoten met een substantie. Dat heeft wel gewerkt maar langzamerhand kwamen de bobbels toch weer terug. We verzanden in alle oplossingen die aangedragen worden. Heeft u misschien tips over welke wijze van vochtbestrijding het beste is? Het zou ons erg helpen om een keuze te maken.
Bij voorbaat onze dank!
Met vriendelijke groet, Monique
Hallo Monique,
Ik denk dat de huidige afwerking de vochthuishouding in de muur niet aankan. Een afwerking van gips en een niet ademende muurverf verstikken de muur waardoor deze het pleisterwerk eraf drukt. Het beste is het gips pleisterwerk vervangen voor een fijne kalkmortel en afwerken met een ademende kalk- of temperaverf
Hallo Monique, ben het eens met Eros dat kalk beter vocht kan verwerken dan gips, maar denk dat de (zo te zien) latex-verf de grootste boosdoener is. Soms lukt het om met een plamuurmes de latex van de muur te halen in grote snippers. Dan is het misschien voldoende om de latex te verwijderen en door een kalkverf te vervangen. Maar als je het meteen zo goed mogelijk wilt doen, dan ook het gips pleisterwerk eraf. Bij ons huis overigens worden de meeste vochtproblemen veroorzaakt door een opstapeling van 'foutjes': kleine lekkages in dak, vaak bij dakgoot aansluitingen, voegwerk in matige conditie, cement voegen ipv kalkvoegen (incidenteel zelfs siliconenkit), grondwerk rond het huis steeds weer verhoogd (vermoedelijk in poging vocht te verminderen) waardoor de muren langs buiten vochtiger zijn, latex verf, aansluitingen kozijnen op muren dichtgekit, slecht afgewerkte leidingdoorvoeren (waterleiding, kabel, glasvezel), enz. Mijn algehele aanpak is natuurlijk zorgen dat er liefst geen water meer het huis in kan, maar nooit ten koste van het vermogen van het huis om ook weer vocht (in dampvorm) aan de omgeving af te staan. Veel oude materialen kunnen vocht weer goed aan de omgeving kwijt (kalk, baksteen, hout geverfd met lijnolieverf, stopverf), veel moderne materialen zijn potdicht (beton, alkydverf, latex, 2-componenten-houtrotreparatie, kitten, isolatieplaten). Nog los van het vocht dat we zelf binnenshuis produceren is het een illusie dat je een oud huis altijd 100% droog houdt. En dan is het belangrijk dat het vocht dat onverhoopt in de bouwmaterialen is getrokken, er ook weer uit kan.
Wow, dank u zeer voor het uitgebreide antwoord. Ons huis (1735) heeft 15 jaar geleden een verbouwing ondergaan van 1,5 jaar door een specialist in monumenten. Ik hoop dat hij veel van wat u opnoemt heeft meegenomen. Toen zijn ook de pijpjes in de muren geplaatst en vloeibaar spul erin gegoten tegen het vocht. Wat ik begrijp is dat wellicht niet de oplossing geweest. De schilders hebben op het stukwerk , als een soort van lambrisering, acrylverf aangebracht. Het is mooi maar dat zal dan de boosdoener zijn š. Ook de straat ligt hoger dan de deurdorpel doordat er inderdaad steeds hoger bestraat is. Helaas kunnen we daar niets aan doen, buiten een tweede dorpel van brons. Maar we laten alle punten die u noemde even checkenā¦ Overigens ook nieuwe knipvoegen in de voorgevel van het hele pand, maar waarschijnlijk cement. Werk aan de winkel! Nogmaals dank š
Hallo Monique, geen u aub! Dat voelt zo oud.... Ik denk niet dat een specialist in monumenten een cement knipvoeg aan zou laten brengen. Maar als er nu wel een cementvoeg in zit, dan misschien beter maar laten zitten. Probleem van oude baksteen en cementmortel is dat de cementmortel (veel) harder/sterker is dan de baksteen. Kalkmortel is zachter, waardoor als een oude gevel scheurt, bijna altijd de voegen scheuren, en niet de stenen. Als jullie nu een cementvoeg tussen de oude relatief zachte bakstenen uit gaan bikken, is de kans groot dat de stenen kapot gaan. Acrylverf lees ik verschillende dingen kwa dampdichtheid, maar aangezien jullie muur op de foto tamelijk glimt (hoogglans) denk ik dat deze verf op zijn minst behoorlijk dampdicht is. Steeds hoger bestraten (door de gemeente als ik het zo lees?) zou ik niet zonder meer als onvermijdelijk zien. Wanneer de bestrating inmiddels (vrijwel) het hele trasraam heeft ingepakt (zie https://www.joostdevree.nl/shtmls/trasraam.shtml voor meer info over een trasraam), dan zou je kunnen stellen dat de gemeente hierdoor bijdraagt aan de aantasting van jullie monument. Dat kan natuurlijk niet de bedoeling zijn! Ik weet natuurlijk niet hoe de situatie bij jullie is, maar misschien kan de stoep/straat over een breedte van een paar stenen direct tegen jullie gevel aan (20cm? 30cm?) verlaagd worden, en dan een stoepband om het niveauverschil naar de rest van de straat/stoep te overbruggen. Zoals je welleens ziet rond kelderramen aan de straat. Dan trekt er minder vocht in jullie gevel, omdat er minder vochtig zand tegenaan ligt, en het onderste deel van de gevel kan ook nog eens beter drogen aan de wind om optrekkend vocht kwijt te raken voordat het bij jullie naar binnen trekt. Ik zou proberen via de afdeling monumentenzorg bij de gemeente aan de bel te trekken, daar zouden ze in elk geval het probleem van steeds hogere bestrating moeten (h)erkennen.
Wederom veel dank! Even rechtzetten. De voegen zijn inderdaad van kalkmortel. Ik heb me dus enorm vergist!
Helaas is de straat te smal voor een stoep. Er kan net een vuilnisauto door, dus we moeten het doen zoals het is. Gemeente Stichtse Vecht is al diverse keren gewaarschuwd voor de bestrating van de firma Bevanos. Steeds hoger. Er liggen prachtige en zeer oude straatstenen. De laatste āopknapbeurtā waren er stenen tekort en werd er een baan van vier meter met spiksplinternieuwe nieuwe rode stenen gelegd. Maar dit is een ander onderwerp.
We gaan aan de slag om de verf en gipsplaat te verwijderen. Hoop dat het minder wordt. Maar echt veel dank!
Er zijn tegenwoordig scheidingsmatten die aangebracht kunnen worden tussen bestrating met zandpakket en de opgaande muren van de woning. Door deze scheidingsmatten (een soort noppenplaten) kan de gevel buiten beter drogen en kan er minder vocht in de muur dringen. Samen met een drainagebuis en eventueel grindkoffer kan de vochtdruk vanuit de bestrating verminderd worden.
Verder inderdaad het advies om bijvoorbeeld tot 1 meter hoog het gipspleister te verwijderen en eerst de muur zo goed mogelijk te laten drogen. Daarna met een goede renovatiemortel voor oude gebouwen het onderste gedeelte laten stuken. Indien een afwerking gewenst is enkel met een zeer goede dampopen minerale muurverf (bijv. Keim) afwerken en NOOIT met een latex (te dampdicht)! Alle te gebruiken systemen dienen goed op elkaar afgestemd te worden en maximaal dampopen te zijn! Ook de te gebruiken pleistermortel dient op de situatie uitgekozen te worden (bijv. als er sprake is van een zoutbelasting). Laat eventueel een analyse doen door een gespecialiseerd laboratorium op dit gebied.
Ander aspect waar aan gedacht moet worden is het toenemen van vocht in de muren doordat we de laatste jaren minder zijn gaan stoken vanwege de energiecrisis. Bijna iedereen heeft de thermostaat de laatste jaren een paar graden lager staan en de aanvoertemperatuur van de cv is ook vaak lager gezet. Dit heeft in de loop van de tijd, zeker bij oudere woningen gevolgen voor de vochtbalans. De eerste plekken waar je dit gaat merken is boven de plinten, zeker bij een koudere hal met stenen vloer zoals hier het geval (marmeren vloeren liggen vaak direct op een zandbed). Ook achter meubels (kastenwanden) tegen buitenmuren zal er eerder schimmel en loskomend pleisterwerk ontstaan (minder luchtcirculatie en dus droging achter meubels).
Kortom een complex probleem met vaak niet enkel 1 oplossing. Meestal zijn er meerdere aanpassingen nodig om het weer stabiel en droog te krijgen.